sobota, 20 sierpnia 2011

HERB WIELKOPOLSKI CZYLI HERB WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSIEGO

Pierwszy symbolem Wielkopolski stał się orzeł, o czym świadczą pieczęcie konne Władysława Odonica z drugiego i trzeciego dziesięciolecia XIII wieku. Był to raczej herb wielkopolskiej linii Piastów niż jako takiego regionu. Godła tego nie używano po 1243 roku, ale na początku XV wieku powrócono do niego i już na stałe pozostał godłem ziemi poznańskiej. Jest to biały orzeł bez korony i przepaski, w czerwonym polu.

Herb Wielkopolski jako regionu wprowadzony został w połowie XIV wieku pod rządami Kazimierza III Wielkiego. Godłem herbowym Wielkopolski jest ukoronowana czarna głowa bawołu ze złotym kolcem w nozdrzach, opisywana też jako głowa żubra umieszczona w polu szachowanym srebrno - czerwonym. Na niemal wszystkich przekazach z XIV i XV wieku bawół ma złotą koronę na głowie. Jednak na nagrobku króla Władysława II Jagiełły i w Armorialu Gymnich przedstawiono ten herb bez korony. Gdy w późniejszym okresie powołano do życia województwa, to ziemia poznańska vel województwo poznańskie przyjęła za godło orła, natomiast bawół stał się godłem ziemi kaliskiej vel województwa kaliskiego.

W czasach panowania Kazimierza III Wielkiego herb Wielkopolski po raz pierwszy pojawił się w zespołach heraldycznych, które określały zasięg terytorialny Królestwa Polskiego. Z tego okresu znane są cztery zespoły godeł herbów ziemskich:
zworniki gotyckich sklepień kolegiaty w Wiślicy,
kościół parafialny w Stopnicy,
katedra w Sandomierzu,
Sala Hetmańska domu pod nr 17 przy Rynku Głównym w Krakowie.

Od czasów panowania Władysława II Jagiełly herby ziemskie były umieszczane na pieczęciach królewskich. Pieczęcie kancelaryjne trzech pierwszych królów Polski z dynastii Jagiellonów mają tarczę czwórdzielną w krzyż z herbami Polski, Litwy, Wielkopolski i Kujaw.
W późniejszym okresie historyczny herb Wielkopolski pojawia się wyłącznie jako herb ziemi kaliskiej vel województwa kaliskiego.

Herbem historycznym Wielkopolski jak i Województwa Wielkopolskiego jest jest ukoronowana czarna głowa bawołu ze złotym kolcem w nozdrzach, opisywana też jako głowa żubra umieszczona w polu szachowanym srebrno – czerwonym.
Dlatego też dziwi mnie ignorancja lub brak wiedzy polityków zasiadających w sejmiku województwa wielkopolskiego, którzy przyjęli za symbol regionu orła białego, który jest symbolem ziemi poznańskiej oraz równie dobrze może uchodzić za herb Mazowsza. Dziwi mnie również pozytywna opinia Komisji Heraldycznej przy Ministrze Spaw Wewnętrznych i Administracji, która wydała opinię pozytywną o „tym bublu heraldycznym”.




3 komentarze:

  1. Sam Waćpan piszesz iż orzeł ma umocowanie historyczne więc na cóż ten jad w ostatnim zdaniu.
    Historia kołem się toczy. Nie wykluczone że powrócimy do głowy wołu w herbie za czas jakiś :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Wołu? A nie jest to aby tur?

    OdpowiedzUsuń
  3. Symbole czyni się pod „historię”, czy dla współczesnych podmiotów terytorialnych?

    Obecne województwo wielkopolskie to nie dawne województwo poznańskie, ani tym bardziej ziemia kaliska. Słusznie zatem wybrano dla województwa wielkopolskiego, jako sukcesora ziemi zwanej Polonia Maior, znak który jednoznacznie wskazuje na jego najstarsze korzenie i który pod dumnym symbolem Orła Białego scala ziemie, tworzące terytorialną wspólnotę .

    OdpowiedzUsuń